Stichting ITGD speelt een belangrijke rol in het versterken van intern toezicht binnen de sector. Door middel van kennisdeling, netwerkvorming en educatie ondersteunt ITGD toezichthouders bij hun steeds complexere taken.
Tijdens het symposium benadrukte Franck Erkens, voorzitter van ITGD, de noodzaak van blijvende professionalisering om vertrouwen in de sector te versterken. ITGD introduceerde daarnaast nieuwe tools, zoals handreikingen en formats voor toezichthouders, waarmee organisaties direct aan de slag kunnen. Deze hulpmiddelen dragen bij aan de implementatie van de nieuwe normen en helpen toezichthouders bij het ontwikkelen van effectieve governancepraktijken.
Inzichten van experts
Harmienke Kloeze, directeur van het CBF, gaf tijdens het symposium een presentatie waarin zij de recente wijzigingen binnen de CBF-Erkenningsregeling toelichtte. Deze wijzigingen, die op 1 januari 2025 in werking treden, onderstrepen het belang van sterk governance binnen de sector en richten zich op een verdere professionalisering van goede doelen.
Kloeze benadrukte dat de aangepaste normen niet alleen inspelen op de evaluatie van de Erkenningsregeling door Erkende Goede Doelen, maar ook zijn ontworpen om een toekomstbestendige aanpak te waarborgen.
Onder de wijzigingen vallen onder meer:
- Kapstokartikelen: deze bieden het CBF ruimte om in te grijpen bij situaties die formeel voldoen aan de normen, maar moreel of strategisch tekortschieten.
- Uitbreiding van governancecriteria: nieuwe normen introduceren onderwerpen zoals diversiteit en inclusie, doorlopende educatie, en jaarlijkse zelfevaluaties onder externe begeleiding.
- Een toezichtsvisie: toezichthoudende organen worden gestimuleerd om een visie te ontwikkelen die niet focust op het 'wat', maar juist op het 'hoe'. Dit moet bijdragen aan een reflectieve en dynamische invulling van hun rol.
Naast Harmienke Kloeze deelden wetenschappers en praktijkdeskundigen hun inzichten:
Prof. dr. Caelesta Braun & Dr. Agota Szabo (Universiteit Leiden en Haagse Hogeschool)
presenteerden hun onderzoek naar professionalisering van toezichthoudende organen in de non-profitsector. Ze benadrukten dat kennis, betrokkenheid en een gestructureerde aanpak essentieel zijn voor effectief toezicht. Om de sector verder te professionaliseren, nodigen zij toezichthouders uit om deel te nemen aan een vragenlijst die inzichten biedt in uitdagingen en best practices. Deze vragenlijst is niet alleen bedoeld om kennis te verzamelen, maar ook om reflectie te stimuleren en bij te dragen aan een sectorbrede dialoog over governance. Lees meer over hun onderzoek en vul de vragenlijst in via deze link.
Jan Stolker (Erasmus School of Economics) sprak over behavioral governance. Hij liet zien hoe gedrag en cultuur binnen toezichthoudende organen van invloed zijn op integere besluitvorming. Stolker waarschuwde voor de ‘grijze driehoek’ van machiavellisme, narcisme en psychopathie, die de effectiviteit van toezicht kunnen ondermijnen. Hij pleitte voor een balans tussen controle en vertrouwen, met aandacht voor boardroomdynamiek en menselijke waarden.
Toekomstgericht perspectief op toezicht
Het symposium bood deelnemers niet alleen praktische inzichten, maar ook een inspirerend perspectief op de toekomst van intern toezicht. De combinatie van wetenschappelijke onderbouwing en praktijkervaring onderstreepte het belang van continu leren en reflecteren.
Het CBF bedankt ITGD voor de uitnodiging en de organisatie van het evenement. Voor meer informatie over de vernieuwde normen binnen de Erkenningsregeling of de tools van ITGD kun je terecht op CBF.nl/nieuwe-normen-en-beloningsregeling-2025 en www.itgd.nl/toolkit.